Τακάκια φρένωνείναι τα πιο κρίσιμα εξαρτήματα ασφαλείας στο σύστημα πέδησης ενός αυτοκινήτου, που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη συνολική απόδοση πέδησης. Συνήθως, τα τακάκια φρένων αποτελούνται από χαλύβδινες πλάκες, συγκολλητικά μονωτικά στρώματα και μπλοκ τριβής. Το μονωτικό στρώμα είναι κατασκευασμένο από μη θερμικά αγώγιμα υλικά, χρησιμεύοντας ως θερμομονωτικό. Τα μπλοκ τριβής αποτελούνται από υλικά τριβής και κόλλες.
Η λειτουργία των τακακιών φρένων είναι να πιέζουν το δίσκο του φρένου και το τύμπανο του φρένου, δημιουργώντας τριβή για να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν το όχημα. Στα φρένα τυμπάνου, η διάμετρος του τυμπάνου του φρένου μπορεί να αυξηθεί όταν θερμαίνεται, οδηγώντας σε αύξηση της διαδρομής του πεντάλ του φρένου, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει την απόκριση πέδησης λιγότερο αποτελεσματική από την αναμενόμενη.
Επομένως, όταν οδηγείτε ένα όχημα με φρένα τυμπάνου, είναι σημαντικό να αποφεύγετε τη θερμική υποβάθμιση των τακακιών των φρένων λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που προκαλούνται από το συνεχές φρενάρισμα. Το σύστημα πέδησης μπορεί να ανταποκριθεί αργά, καθιστώντας δύσκολο τον έλεγχο της δύναμης του πεντάλ του φρένου, η οποία δεν ευνοεί το συχνό φρενάρισμα. Τα φρένα τυμπάνου έχουν πιο σύνθετη δομή με πολλά εξαρτήματα και απαιτούν προσαρμογή της απόστασης πέδησης, καθιστώντας τη συντήρηση πιο δύσκολη.
Ομπροστινά τακάκια φρένωνείναι συνήθως ελαφρώς μεγαλύτερα από τοπίσω τακάκια φρένων. Οι πίσω τροχοί μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν φρένα τυμπάνου. Ο ρυθμός φθοράς των τακακιών φρένων σχετίζεται με το πόσο συχνά χρησιμοποιούνται και την ποσότητα δύναμης που ασκείται σε αυτά. Ο σχεδιασμός του αυτοκινήτου λαμβάνει πλήρως υπόψη την αδράνεια πέδησης και τη βιασύνη προς τα εμπρός που εμφανίζεται κατά το φρενάρισμα. Κατά το φρενάρισμα, τα πίσω τακάκια των φρένων εμπλέκονται πρώτα, τραβώντας αποτελεσματικά το αυτοκίνητο και τα μπροστινά τακάκια εμπλέκονται λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου αργότερα για να αποφευχθεί μια σπασμωδική κίνηση προς τα εμπρός. Κατά το φρενάρισμα με χαμηλή ταχύτητα ή αργό φρενάρισμα, τα πίσω τακάκια χειρίζονται το μεγαλύτερο μέρος του φρεναρίσματος, με τα μπροστινά τακάκια να εμπλέκονται για λίγο για να σταματήσει τελείως το αυτοκίνητο.
Στο φρενάρισμα έκτακτης ανάγκης υψηλής ταχύτητας, το αυτοκίνητο μπορεί να στρίψει προς τα εμπρός λόγω αδράνειας, επομένως τα μπροστινά τακάκια φρένων τείνουν να διαρκούν περισσότερο από τα πίσω τακάκια φρένων. Με άλλα λόγια, ενώ και τα τέσσερα φρένα λειτουργούν τεχνικά ταυτόχρονα, τα πίσω φρένα κάνουν την πλειοψηφία της δουλειάς. Τα πίσω φρένα είναι υπεύθυνα για το μεγαλύτερο μέρος της δύναμης πέδησης και εμπλέκονται πρώτα. Υπό κανονικές συνθήκες οδήγησης, η δύναμη πέδησης και των τεσσάρων τροχών αυξάνεται ταυτόχρονα, αλλά λόγω της ευέλικτης σύνδεσης μεταξύ του αμαξώματος του αυτοκινήτου και των τροχών, το κέντρο βάρους του αυτοκινήτου μετατοπίζεται προς τα εμπρός κατά το φρενάρισμα. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως μεταφορά μάζας πέδησης, έχει ως αποτέλεσμα οι μπροστινοί τροχοί να φέρουν περισσότερο από το 70% της δύναμης πέδησης, με αποτέλεσμα τα μπροστινά τακάκια των φρένων να φθείρονται πιο γρήγορα από τα πίσω.
Για να γίνει αυτό, τα μπροστινά τακάκια φρένων είναι συνήθως παχύτερα από τα πίσω τακάκια. Συνιστάται γενικά η αντικατάσταση των τακακιών φρένων όταν έχουν πάχος κάτω από 4 mm. Το πάχος των τακακιών των φρένων μπορεί να ελεγχθεί οπτικά στο όχημα. Ο ρυθμός φθοράς των τακακιών φρένων επηρεάζεται κυρίως από το υλικό των τακακιών και τις συνήθειες οδήγησης. Μερικοί οδηγοί έχουν καλύτερες οδηγικές συνήθειες, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα πιο αργή φθορά.
Επιπλέον,τακάκια φρένωνείναι εξοπλισμένα με «δείκτες φθοράς» (τακάκια συναγερμού), που είναι μεταλλικές λωρίδες τοποθετημένες δίπλα στα τακάκια των φρένων. Όταν τα τακάκια των φρένων φθείρονται σε ένα συγκεκριμένο πάχος, τα τακάκια συναγερμού έρχονται σε επαφή με το δίσκο του φρένου και εκπέμπουν έναν οξύ ήχο για να ειδοποιήσουν τον οδηγό ότι τα τακάκια πρέπει να αντικατασταθούν. Ωστόσο, επειδή τα μαξιλαράκια συναγερμού είναι συνήθως μόνο στη μία πλευρά, η ανομοιόμορφη φθορά μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση της προειδοποίησης. Επομένως, συνιστάται να ελέγχετε τα τακάκια των φρένων κατά τη διάρκεια κάθε σέρβις του οχήματος.
Η υποβάθμιση της απόδοσης ή η "εξασθένιση του φρένου" συμβαίνει όταν η ικανότητα πέδησης επιδεινώνεται και η απόσταση ακινητοποίησης αυξάνεται λόγω υψηλών θερμοκρασιών, όπως όταν οδηγείτε σε κατηφορικούς ορεινούς δρόμους. Η θερμοκρασία των δίσκων των φρένων μπορεί να φτάσει τους 450 έως και τους 700 βαθμούς Κελσίου, με αποτέλεσμα τα τακάκια των φρένων να χάσουν την αποτελεσματικότητά τους. Τα υψηλής ποιότητας τακάκια φρένων παρουσιάζουν ελάχιστη εξασθένιση, ενώ τα πλαστά ή κατώτερα προϊόντα μπορεί να παρουσιάσουν σοβαρό ξεθώριασμα, χάνοντας σχεδόν την ικανότητα φρεναρίσματος σε υψηλές θερμοκρασίες. Η αποκατάσταση της αρχικής απόδοσης πέδησης είναι μια κρίσιμη πτυχή της ποιότητας των τακακιών φρένων.
Συνοπτικά, ο ρυθμός φθοράς των τακακιών των φρένων σχετίζεται με τη συχνότητα χρήσης τους και τη δύναμη που ασκείται σε αυτά. Ο σχεδιασμός του αυτοκινήτου λαμβάνει υπόψη την αδράνεια πέδησης και την ώθηση προς τα εμπρός, με αποτέλεσμα τα πίσω τακάκια των φρένων να εμπλέκονται πρώτα κατά το φρενάρισμα. Αυτό βοηθά να αποφευχθεί ένα τράνταγμα προς τα εμπρός, καθώς τα μπροστινά τακάκια των φρένων καθυστερούν κατά μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου. Κατά το αργό φρενάρισμα με χαμηλή ταχύτητα, τα πίσω τακάκια χειρίζονται το μεγαλύτερο μέρος του φρεναρίσματος, με τα μπροστινά τακάκια να εμπλέκονται για λίγο για να σταματήσει τελείως το όχημα.